Właściwe odżywianie jest niezwykle ważne na etapie rozwoju dzieci, ponieważ rozwój mózgu trwa przez całe dzieciństwo, a dzieje się to w znacznie szybszym tempie we wczesnych latach w porównaniu z resztą ciała, dlatego dzieci są znacznie bardziej narażone na niedobory żywieniowe. W związku z tym duże zainteresowanie budzi zależność między rozwojem poznawczym, a suplementacją u dzieci, zwłaszcza kwasami tłuszczowymi omega-3.
Rola omega-3 w rozwoju mózgu
Wpływ suplementacji długołańcuchowymi wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi (LC-PUFA), w szczególności kwasem dokozaheksaenowym (DHA) we wczesnym dzieciństwie, został gruntownie przebadany. W badaniach z 2013 r. wykazano, że korzyści płynące ze stosowania LC-PUFA w pierwszym roku życia mogą być widoczne dopiero po 3-6 roku życia, co podkreśla jak ważną rolę odgrywa właściwe odżywianie w pierwszych latach życia dziecka.1
Ludzki mózg składa się w 60% z lipidów, z których 20% to DHA - kwas tłuszczowy omega-3 (EFA). Te niezbędne kwasy tłuszczowe odgrywają kluczową rolę w tkance mózgowej, tworząc podstawowe składniki błon naszego mózgu, jak również modulując płynność błony, objętość i aktywność enzymów.2
EFA odgrywają również ważną rolę w stanie zapalnym i reakcji immunologicznej, pomagając promować syntezę błon, transmisję neuronową i wzrost kręgosłupa dendrytycznego (drzewiaste rozszerzenie, które rozgałęzia się od neuronu i pomaga przekazywać zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne sygnały elektryczne do ciała neuronu).3
Przeprowadzono wiele badań, które wykazały pozytywny związek między matkami, które przyjmują suplement omega-3 w czasie ciąży, a rozwojem poznawczym u dzieci.
Jedno z badań wykazało, że wyższe spożycie ryb w czasie ciąży wiązało się z lepszymi umiejętnościami językowymi i społecznymi, podczas gdy inne stwierdziły, że dzieci, których matki spożywały mniejsze ilości owoców morza w czasie ciąży, miały niższe IQ.4,5
Wreszcie naukowcy z Australii Zachodniej odkryli, że te dzieci, których matki suplementowały DHA podczas ciąży, wykazywały znaczną poprawę w zakresie koordynacji rąk i oczu oraz rozwoju poznawczego w wieku 2 ½ lat niż w innej grupie.6 Wyniki te sugerują, że DHA jest ważny w rozwoju rozwiązywania problemów, pamięci i przetwarzania.
Omega-3 i zwiększone zdolności do czytania
Wykazano, że nie tylko zwiększone spożycie kwasów omega-3 poprawia zdolności poznawcze u małych dzieci, ale także poprawia zdolności uczenia się u starszych dzieci.
Wiek czytania u dziecka jest powszechnym testem na ogólne IQ i zdolności uczenia się, a badania wykazały, że suplementacja kwasem omega-3 znacznie wspomaga ten proces.
Badanie z 2012 r. przeprowadzone na University of Queensland wykazało, że dzieci, które przyjmowały suplementy omega-3, zyskały 1,9 miesiąca w wieku czytania w porównaniu z grupą kontrolną.7 Podobnie w badaniu przeprowadzonym na Oxfordzie w 2013 r. przeanalizowano próbki krwi 493 dzieci w wieku 7-9 lat, które posiadały umiejętność czytania poniżej średniej. Próbki wykazały, że średnio dzieci miały 2% poniżej zalecanych poziomów DHA i EPA obecnych w ich krwi. Sugeruje to, że brak kwasów omega-3 w ich diecie przyczyniał się do trudności w nauce i wpływał na ich zdolność do przetwarzania nowych informacji.
Weston A. Price poleca tran z wątroby dorsza, który jest niepodgrzewany, produkowany w sposób naturalny i zachowaniem naturalnych witamin, taki jak w Rosita Extra Virgin Cod Liver Oil.8 Jako ogólne wytyczne zalecają następujące dawkowanie dla dzieci:
-
Dzieci w wieku od 3 miesięcy do 12 lat: 1/2 łyżeczki lub 2,5 ml, dostarczając 4650 IU witaminy A i 975 IU witaminy D.
-
Dzieci powyżej 12 lat i dorośli: 1 łyżeczka lub 10 kapsułek, dostarczając 9500 IU witaminy A i 1950 IU witaminy D.
-
Kobiety w ciąży i karmiące: 2 łyżeczki lub 20 kapsułek, dostarczające witaminę 19 000 IU A i 3900 jm witaminy D.
Olej z wątroby dorsza jest również źródłem witaminy D, która przyczynia się do zdrowia kości, a nawet zdrowego rozwoju zębów. Wyższe poziomy witaminy D z oleju z wątroby dorsza mogą pomóc poprawić gęstość mineralną kości - krytyczny proces wzrostu dziecka.
Omega-3 i sen
Wykazano również, że spożywanie kwasów omega-3, zwłaszcza DHA, poprawia jakość snu u dzieci. W rzeczywistości, gdy dzieci w wieku 7-9 lat otrzymywały DHA przez 16 tygodni, doświadczyły mniej epizodów przebudzenia i 58 minut więcej snu na noc w porównaniu z grupą kontrolną. Sugeruje to, że DHA może pomóc zwiększyć efektywność snu i zmniejszyć opóźnienie snu, chociaż potrzebne są dalsze badania, aby uzyskać bardziej jednoznaczne wyniki.10
Podsumowanie
DHA i inne kwasy tłuszczowe omega-3 są niezwykle ważne dla prawidłowego rozwoju mózgu we wczesnych latach dziecka i w okresie dojrzewania. DHA nie tylko pomaga regulować funkcje poznawcze i rozwój mózgu w płatach czołowych i korze mózgowej, ale może również poprawić pamięć, myślenie, czytanie, IQ i uczenie się.
Z drugiej strony jasne jest, że niedobory kwasu omega-3 mogą mieć szkodliwe skutki, nawet potencjalnie problemy behawioralne, takie jak ADHD i zahamowanie zdolności uczenia się.
Wszyscy chcemy zapewnić naszym dzieciom najlepsze odżywianie, jakie możemy, aby pomóc im rozwinąć zdrowy mózg i różne typy inteligencji. Udowodniono, że zwiększenie spożycia kwasów omega-3 przez dziecko pomaga w rozwoju poznawczym dziecka i jest to prosty sposób, aby dać mu przewagę w krytycznych wczesnych latach.
Odniesienia:
1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23803884/
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3607807/
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3607807/
4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3607807/#B38
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3607807/#B86
6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3607807/#B100
7. https://rositarealfoods.com/general-information/76-a-child-s-cognitive-abilities-and-omega-3s
8. https://www.westonaprice.org/health-topics/cod-liver-oil-the-number-one-superfood/
9. https://www.westonaprice.org/health-topics/cod-liver-oil/cod-liver-oil-basics-and-recommendations/
10.https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/jsr.12135
